Брисел – Еврокомесарот за владеење на правото Мајкл Мекграт во средата на прес-конференција во Брисел предупреди на надмоќноста на европското право пред законите на поединечните земји членки. Тој реагираше на предлозите за уставни измени со кои во понеделникот дојде словачкиот премиер Роберт Фицо (Смер-СД). Според предлогот на Фицо, правно обврзувачките акти на Европската унија, кои се во спротивност со Уставот на СР, не би требало да имаат предност пред него, информира ТАСР.
“Предноста на правото на ЕУ е цврсто утврдена во судска практика на Судниот двор на ЕУ и не е можно да се води дискусија за ова прашање. Тоа е важен контекст за какви било уставни измени во било која земја членка,” изјави Мекграт со тоа што земјите членки можат да го променат уставот по своја волја, но треба да ја почитуваат и признаат предноста на европското право.
Ирскиот еврокомесар потоа ја истакна дека словачкиот премиер сѐ уште не презентирал никаков конкретен предлог и треба да се почекаат на поблиски детали.
Фицо во понеделникот го претстави предлог-концептот за промена на Уставот на СР. Во него треба да се вклучи, на пример, признавање само на машкиот и женскиот пол или промена на полот само од сериозни причини. Децата би можеле да ги посвојуваат само сопружници, или во случај на смрт на родител или згрижувач. Според предлогот, државните воспитно-образовни програми треба да го почитуваат уставот и во културно-етички и вредносни прашања пред него нема да имаат предност правни обврски на ЕУ или меѓународни пактови. Премиерот изјави дека предлогот не е непроменлив и дека е отворен за преговори за евентуални предлози за измени.
Предноста на европското право пред правото на земја членка ја потврди Судниот двор на ЕУ во повеќе судски одлуки, иако таквиот принцип не е вклучен во договорите на ЕУ. Според судот, европското право треба да биде предностно, инаку би можело да дојде до уништување на спроведувањето на политиките на ЕУ.
Во 2021 година, Полска влезе во конфликт со Европската комисија. Нејзиниот уставен суд во својата пресуда ја оспори надмоќноста на правото на ЕУ над полското право, со кое Варшава се согласи при своето влегување во Европската унија во 2004 година. (29 јануари)
“Предноста на правото на ЕУ е цврсто утврдена во судска практика на Судниот двор на ЕУ и не е можно да се води дискусија за ова прашање. Тоа е важен контекст за какви било уставни измени во било која земја членка.” Мајкл Мекграт.