go to the original language article
СТРАЗБУР – Европскиот парламент доцна во средата повика на мир и стабилност во Босна и Херцеговина по потезите на лидерот на Србите во таа земја Милорад Додик кои доведоа до пораст на тензиите, а хрватските пратеници во расправата предупредија на опасностите од унитаристичките политики и концептот на ‘српскиот свет’.
Обвинителството на БиХ во средата побара од полицијата да ги приведе на распит лидерот на босанските Срби Милорад Додик, премиерот на РС Радован Вишковиќ и претседателот на ентитетското Народно собрание Ненад Стивандиќ. Додик одговори со најавата за усвојување на нов устав во ентитетот и изјави каква што е таа дека политичката состојба во БиХ наскоро ќе изгледа како разпаѓање на Југославија.
Пратениците на Европскиот парламент истиот ден разговараа за „сецесионистичките закани“ во БиХ.
„Изгледа дека ентузијазмот за реформи испарил и дека БиХ повторно влегла во институционална и политичка криза“, рече на почетокот комесарот за земјоделство Кристоф Хансен, претставник на Европската комисија во таа расправа. Тој нагласи дека е клучно Босна и Херцеговина да се врати на патот на реформите за да не ја изгуби можноста за добивање милијарда евра инвестиции од планот за раст на Западниот Балкан.
Пратеничката на народните партијавцы Желјана Зовко (ХДЗ/ЕПП) изрази жалење што расправата се одржува така доцна, во 22.30 часот, што покажува дека нема интерес за БиХ.
Размерно кратката получасовна расправа за БиХ беше последната точка на дневниот ред на пленарната сесија на ЕП во средата.
До актуелната ескалација доведоа сепаратистичките, но и унитаристичките политики на „непочитување на основните права“ на народите, а единствениот начин на стабилизација е реформата на изборниот закон без која БиХ „ќе продолжи да биде темпирана бомба во нашето најблиско соседство“, додаде Зовко.
Пратеникот на зелените Гордан Босанац рече дека е важно да се даде поддршка на целосна и суверена БиХ и да се осуди секој обид за сепаратизам, но дека е уште поважно таквото однесување да го осудат и самите граѓани на БиХ бидејќи тоа е „круна на неуспешни политики карактеризирани пред сè со национализам, непотизам и корупција“.
Пратеникот на народните партии Давор Иво Штјер рече дека ЕУ, САД и НАТО минатите денови покажале дека нема да дозволат дестабилизација на БиХ.
„Очекуваме и од Србија да се откаже од концепцијата на ‘српскиот свет’ и да ја осуди сепаратистичката политика која го поткопува суверенитетот и целоста на БиХ“, рече тој.
„На БиХ ѝ е потребен мир, безбедност и европска перспектива, а не поделби и поткопување на уставниот поредок“.
За концептот на ‘српскиот свет’, со кој дел од политичарите во Србија се залагаат за обединување на сите Срби во една држава, говореше и пратеникот на народните партии Карло Реслер.
„Кризата што настана не се случи преку ноќ. Со години се распаѓа единствената формула на една држава, два ентитети и три конститутивни народи, и тоа од различни страни“.
Неговиот колега од страна Томислав Сокол во своето говорење рече дека „додека едни во БиХ гледаат кон Москва и Белград, а другите кон Анкара, Хрватите доследно се залагаат за европските вредности како демократија и еднаквост“.
Сокол рече дека често се зборува за опасноста од сепаратизмот, но дека се намалува проблемот на унитаризмот. (13 март 2025 година.)