Враќање на оштетени или контаминирани терени преку растенија или микроорганизми што ги отстрануваат контаминантите е целта на европски проект што ќе се развива на крајбрежјето на Алентежо, со глобално финансиско средство од пет милиони евра и целта за зголемување на европската земјоделска површина и истовремено производство на биомаса.
Изделот, наречен IASIS, е дел од Факултетот за науки и технологија на Универзитетот Нова од Лисабон (Nova FCT), што го вклучува европскиот конзорциум IASIS, што има финансирање од Европската Унија од пет милиони евра во период од четири години.
Целта е во овој период, според соопштение на факултетот, да се враќаат терени контаминирани со тешки метали, пестициди, или со високи нивоа на салинитет, што доведуваат до деградација на почвата и помала земјоделска производност. Целта е така да се зголеми европската земјоделска површина и истовремено да се произведува биомаса.
Проектот вклучува 18 партнери од седум земји и ќе се користи процес наречен „фитоменаџмент“, што се состои во „примена на растенија и микроорганизми способни да толерираат и отстрануваат контаминанти од почвата, истовремено обновувајќи ги своите својства“.
Решението ќе биде тестирано на пилот-локации во различни земји, во Португалија ќе се примени на зони на крајбрежјето на Алентежо, според извор поврзан со иницијативата.
На тие места ќе се засадуваат видови избрани по нивната способност да издржат салинитет или некои полутанти, со поддршка на микроорганизми што ја зголемуваат способноста за апсорпција на хранливи материи од растенијата и помагаат во стабилизирање на почвата.
Ана Луиза Фернандо, од Одделот за хемија на NOVA FCT, ќе работи на идентификација на најдобрите комбинации на растенија и микроорганизми што можат да се применат за обнова на почвата, и ќе ги следи резултатите добиени во пилот-локациите.
„IASIS доаѓа со серија на долгорочни придобивки, особено за земјоделството и португалската економија. Со рехабилитација на терени што до сега се сметаа за неупотребливи или непродуктивни, се отвара можност за зголемување на расположливата површина за одгледување, што е особено релевантно во земја како Португалија, каде што десертификацијата на почвата се зголемува поради климатските промени“, рече истражувачката цитирана во соопштението.
Наголемувањето на соли во почвата и контаминацијата со хемиски супстанции се резултат, многу често, на интензивни земјоделски практики, индустриска полутција или природни феномени како ерозија и десертификација.
Истражувањето има за цел да ги регенерира терените но и да ги трансформира тие места во производни области за други цели, како производството на биомаса. Биомасата произведена од нејадливи растенија (индустриски), може да се користи како суровина за создавање на биолошки базирани производи, поттикнувајќи ја биоекономијата и кружната економија.