Европската унија мора итно да се подготви за можноста од војна со Русија, според стратегискиот документ објавен од Европската комисија во средата.
<p.Т.н. Бела книга предлага дека, доколку Русија ги оствари своите цели во Украина, може да ги прошири своите територијални амбиции понатаму, со 2030 година како можен временски рок.
Европа мора да биде подготвена за војна ако сака да ја избегне, велите во текстот.
Новата стратегија делумно е одговор на изјавите на американскиот претседател Доналд Трамп, кои сугерираат дека Соединетите американски држави можеби повеќе нема да бидат безусловно достапни како гарант за мир во Европа.
“Безбедносната архитектура на која се потпиравме повеќе не може да се зема здраво за готово”, рече претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен , нагласувајќи ја потребата за зголемување на трошоците за одбрана и инвестициите во европските одбранбени индустриски способности.
Комисијата посочи седум области во кои постојните капацитети за воени капацитети мора да се затворат со најголем приоритет. Ова вклучува воздушна одбрана и одбрана од ракети, дронови и електронска војна.
Комисијата предвидува дека државите од ЕУ треба тесно да соработуваат во купување и заедно да нарачаат најмалку 40% од потребните производи, за да го надминат зависностите и ефикасно да набават големи количини на потрошливи предмети како муниција, ракети и дронови.
Според документот, спојувањето на побарувачката исто така ги намалува трошоците, испраќа јасни сигнали на побарувачка кон оружната индустрија и овозможува непречена соработка меѓу националните вооружени сили.
Комисијата веќе објави дека околу 800 милијарди евра треба да се мобилизираат за проекти за наоружување – ова вклучува нов фонд од 150 милијарди евра обврзан со привремено исклучување на одредени одбранбени инвестиции од строгите ограничувања на долговите и дефицитот на унијата.
Комисијата исто така планира да ги отпушти регулативите и барањата за оружната индустрија, со цел да обезбеди уште посилна воена поддршка за Украина, која е под напад од Русија.
ЕУ држи нејасна формулација за зависноста од САД
Нацртот предупредува за зависноста од САД, но формулацијата е поумерена отколку предвидената од шефот на надворешна политика на ЕУ Каја Калас и комесарот за одбрана Андриус Кубилиус.
Експлицитни пасажи за САД кои беа дел од постар нацрт документ беа отстранети по интервенцијата од кабинетот на фон дер Лајен.
Тие вклучуваат предупредувања дека САД може да ги ограничат или забранат користењето на клучни компоненти за воена оперативна способност, најверојатно потикнати од неодамнешните искуства во Украина, каде администрацијата на Трамп оддалеку го ограничи користењето на американски оружени системи по катастрофална средба во Белата куќа меѓу Трамп и украинскиот претседател Володимир Зеленски.
Има загриженост дека САД може да го направат истото кај партнерите на НАТО во случај на несогласувања или конфликти и дека можеби ќе се оттргне воено од Европа ако американските оружени компании добиваат помалку нарачки од ЕУ во иднина.
Отстранувањето на тие пасажи беше критикувано во Европскиот парламент.
Членката на германската зелената партија Хана Нујман рече дека белата книга за европската одбрана само има смисла ако ги препознава реалностите, вклучувајќи и искрената преоценка на транс-атлантските односи. (19. март)