Полска сака да го одложи проширувањето на ETS2 за три години

“`html

Полска сака да го одложи проширувањето на системот за трговија со емисии ETS за транспорт и градежништво за три години – информираше извор од ЕУ. Сепак, промената не би го засегнала почнувањето на Социјалниот климатски фонд, од кој би се финансирало, меѓу другото, загревањето на зградите за време на одложувањето.

Од 2027 год. во ЕУ треба да важи нов, проширен систем на трговија со емисии, кој опфаќа, меѓу другото, транспорт и градежништво.

Некои земји сепак сакаат да го одложат ова проширување поради стравот од наметнување дополнителни такси за греење и горива. Чешкиот премиер Петр Фиала објави дека Чесите ќе се борат за одложување на вклучувањето на транспортот и градежништвото во системот ETS за една година.

Како што соопшти извор од ЕУ на мала група новинари, Полска отиде понатаму, сугерирајќи одложување на влегувањето во сила на новиот систем за три години – до 2030 год. Полска сака да Социјалниот климатски фонд веќе работи според тековниот план во 2027 година, од кој треба да се финансира подршката за граѓаните и компаниите кои најмногу го чувствуваат влијанието на проширувањето на ETS за зградите и транспортот.

Во целина, Фондот треба да се финансира од продажбата на правата на аукции. За три години одложување, Полска предлага Фондот да се финансира со пари од други извори, стекнати – на пример – од заемите на Европската инвестициона банка. Во тоа време, корисниците би можеле да ги вложат дополнителните пари во инвестиции за загревање на згради и декарбонизација на транспортот.

„Целта е да се даде време за дополнително смирување на ценовниот притисок“, рекоа новинарите во Брисел.

Директивата за системот ETS предвидува можност за одлагање на влегувањето во сила на новиот систем за една година под услов просечната цена на гасот во првата половина на 2026 год. да биде повисока отколку во февруари и март 2022 год. или доколку во тој период просечната цена на нафтата биде двојно повисока од просечната цена на нафтата од претходните пет години. Тоа би значело сепак враќање на цените од времето на кризата по рускиот напад на Украина од 2022 год., што е малку веројатно.

Затоа, било каква промена би барала измени во веќе важечката директива. „Таквата изменија може да се спроведат – како што беше последен пат направено со дефорастацијата – во брза брзина“, предложи соговорникот. Тоа се однесува на уредбата за обезшумување, чии одредби требаше да се применуваат од 1 јануари 2025 година. Таа налага на увозниците и производителите на производи како што се дрво, гума, кафе или соја да достават докази дека тие не се стекнати од земји обезшумени посебно за култури.

Европската Комисија предложи измена во октомври оваа година. Веќе во ноември ги изгласаа и Европскиот парламент, и земјите членки во Советот на ЕУ. Со измената во регулативата, нејзините одредби ќе се применуваат најрано од почетокот на 2026 год. (повеќе време за прилагодување на новите барања добија микро- и малите претпријатија). (19.12.2024)

“`