go to the original language article
Португалија беше, во 2023 година, држава-членка на Европската унија (ЕУ) со највисок процент на енергетска сиромаштија, од 20,8% и на исто ниво како и Шпанија, соопшти денес Европската комисија, барајќи поголема заштита за ранливите потрошувачи.
Податоците се наоѓаат во извештајот за состојбата на Унијата на енергетика, денес објавен од извршната власт во Брисел, во кој се наведува дека највисоките проценти на лица кои не биле во можност да ги загреат своите домови на соодветен начин минатата година се регистрирани во Португалија и Шпанија, двете земји со 20,8%, следени од Бугарија (20,7%) и Литванија (20,0%).
Спротивно на тоа, Луксембург (2,1%), Финска (2,6%), Словенија (3,6%) и Австрија (3,9%) го регистрираа најнискиот процент на енергетска сиромаштија, истакнува институцијата, посочувајќи дека во целина, меѓу 27-те држави-членки, просечно 10,6% од населението на ЕУ не е во можност да ги загрее своите домови на соодветен начин.
Во споредба со 2022 година, овој процент се зголемил за 1,3 процентни поени, во контекст на енергетска криза и инфлација.
Посочувајќи дека ситуацијата со енергетската сиромаштија варира „меѓу земјите од ЕУ кои промовираат мерки за заштита на семејствата“, Европската комисија истакнува дека државите-членки „можат да дејствуваат за да обезбедат пристап до основни услуги и да ги заштитат ранливите потрошувачи од прекумерни трошоци, директно справување со енергетската сиромаштија“.
Понатаму, истакнува извршната власт, „новото законодавство за енергетскиот пазар подобро ќе ги заштити ранливите домаќинства и оние погодени од енергетска сиромаштија од исклучување на распределбата на енергија“.
„Во случај на криза со цените на природниот гас, итните мерки на ниво на ЕУ можат да помогнат во заштита на потрошувачите преку интервенции на максималните малопродажни цени“, додаваат од комисијата.
Една од иницијативите спроведени во рамките на новото законодавство за енергетскиот пазар беше создавањето, започнувајќи од оваа година, на Социјален фонд за климата, кој треба да мобилизира најмалку 86,7 милијарди евра приходи од Системот за тргување со емисии на Европската унија за периодот од 2026 до 2032 година, вклучувајќи ко-финансирање од 25% од земјите со цел да се придонесе за социјално праведен премин кон климатска неутралност.
Се предвидува дека фондот ќе финансира мерки и инвестиции кои државите-членки ќе ги усвојат во своите социјални планови за климата до јуни 2025 година, имајќи цел да помогне во компензирање на очекуваното зголемување на сметките за енергија поради воведувањето на цената на јаглеродот за греење и транспорт.
Според извештајот за состојбата на Унијата на енергетика, во првата половина на 2024 година, половина од производството на електрична енергија во рамките на заедницата доаѓаше од обновливи извори на енергија.
Во однос на гасот, кога ЕУ се обиде да стане независна од снабдувањето со Русија поради руската инвазија на Украина, квотата на рускиот гас во увозот на ЕУ се намали од 45% во 2021 година на 18% во јуни 2024 година.
ЕУ исто така постави цели за намалување на побарувачката за гас, што резултираше со намалување од 138 милијарди кубни метри на овој потрошувачка меѓу август 2022 и мај 2024 година.
ЕУ достигна, на 19 август минатата година, својата цел за складирање на зимски гас од 90%, многу пред предвидениот рок на 1 ноември.