go to the original language article
Брисел – Шпанија се наоѓа на дното на Европската унија во социјална конвергенција поради нивните нивоа на ризик од сиромаштија и социјална исклученост, напуштање на учењето и невработеност, според извештај објавен оваа среда од Европската комисија.
Шпанија забележува негативни резултати во 10 од 17 социјални индикатори што ги евалуираше Брисел, што ја става меѓу десетте партнерски земји со “потенцијални ризици за зголемување на социјалната конвергенција” откако ја анализираше состојбата на пазарот на труд, образованието и социјалните предизвици на Дваесет и седумте.
Меѓу нив се вклучуваат и Романија, Грција и Италија, единствените со полоши резултати од Шпанија, како и Бугарија, Естонија, Унгарија, Литванија, Хрватска и Луксембург, земји на кои сега заедницата ќе им подложи на потемелна ревизија.
Во случајот на Шпанија, системот на “семафори” што го користи Брисел ги класифицира како “критични” (црвено) состојбите во четири индикатори поврзани со ризикот од сиромаштија и социјална исклученост и напуштање на учењето, се верува дека “бараат надзор” (портокалово) нееднаквоста на приходите и стапката на “нини” – младите кои не учат ниту работат -, и дека состојбата на вработеноста останува “слабa иако се подобрува” (жолто).
Сиромаштија и исклученост
“Шпанија се соочува со предизвици во однос на социјалната заштита и инклузија”, започнува анализата на Европската комисија, која укажува дека во 2023 година, популацијата под ризик од сиромаштија и социјална исклученост се зголеми на 26,5 % воопшто и на 34,5 % меѓу децата, “многу над” 21,3 % и 24,8 % во просек во ЕУ, соодветно.
Брисел верува дека тоа може да се припише делумно на тешкотиите на системите за социјална заштита да пружат соодветна покриеност, на регионалните нерамнини во пристапот до јавни услуги и на “постојаната” висока стапка на сиромаштија меѓу тие што се вработени.
Понатаму додава дека, иако се подобрила, нееднаквоста во нивото на приходите останала висока во 2023 година, на 5,5 наспроти 4,7 во ЕУ измерено како однос меѓу приходите на најбогатите 20 % и најсиромашните 20 %.
Комисијата исто така нагласува дека влијанието на социјалните додатоци (освен пензии) во намалувањето на сиромаштијата паднало на 22,9 %, наспроти 34,7 % во ЕУ, и дека тие се особено неефикасни за решавање на детската сиромаштија.
Невработеност и напуштање на учењето
Во однос на шпанскиот пазар на труд, Брисел истакнува дека “значително подобрено но сè уште се соочува со предизвици”.
Стапката на вработеност се зголеми “значително” на 70,5 %, но е под 75,3 % во ЕУ, и нивото на невработеност (12,2 %) и долготрајна невработеност (4,3 %) се “сè уште многу високи, и покрај големите намалувања”, што ги доведува од ниво на “критично” од минатата година но остануваат “слаби”.
Извештајот исто така бара да се набљудува сè уште високата стапка на “нини”, иако паднала на 12,3 % во 2023 година, и укажува дека иако приходите по глава на населението имаа “силно зголемување”, овој индикатор останува “слаб”.
На другата страна, Комисијата истакнува како “критичен” нивото на напуштање на учењето, од 13,7 % наспроти 9,5 % во ЕУ, иако е намалено и подвлекува дека е посебно високо на југот и истокот на земјата.
Од позитивната страна, извештајот нагласува дека Шпанија е меѓу најдобрите во ЕУ во однос на јазот во вработеноста на лицата со попреченост, што е една од најниските во блокот и продолжува да се намалува, и е над просекот во бројот на деца под тригодишна возраст во градинки и во процентот на граѓани кои имаат дигитални вештини.
Земјата е на линија со просекот во други анализирани индикатори, како трошоци за домување, пристап до здравство, обука за возрасни и јазот во половите во работата.
Шпанија одржува така втора година по ред меѓу последните места на овој извештај, кој е изработен за прв пат во 2023 година точно порано по иницијатива на шпанската и белгиската влада, кои поттикнаа иницијатива за Европскиот семестар, кој координира економските политики на Дваесет и седумте, да ги анализира и социјалните индикатори. (18 декември)