БРИСЕЛ – Хрватска силно ги поддржува земјите од Западен Балкан на нивниот пат кон ЕУ, но врз основа на заслуги, што значи дека меѓу другото треба да се придржуваат до принципите на добрососедски односи, изјави во вторник во Брисел државниот секретар во Министерството за надворешни работи Андреја Метелко Згомбиќ.
„Хрватска силно го поддржува процесот на проширување врз основа на заслуги“, рече Метелко Згомбиќ по завршувањето на состанокот на министрите за европски прашања на земјите членки на ЕУ.
Советот за општи работи, кој го сочинуваат министри на земјите членки задолжени за европски прашања, во вторник го одржа првиот формален состанок под унгарското претседателство.
На состанокот се разговараше за владеење на правото во земјите членки, а во дискусијата првпат рамноправно учествуваа и министрите од четири земји од Западен Балкан кои веќе ги отворија пристапните преговори – Албанија, Црна Гора, Северна Македонија и Србија.
Министрите на состанокот не разговараа за конкретните чекори што овие четири земји можат да ги преземат до крајот на годината, бидејќи за тоа се водат дискусии во Советот на ЕУ на пониско ниво.
Унгарија како претседавач силно го поддржува напредокот на земјите од Западен Балкан кон членството во ЕУ и настојува да организира меѓувладини пристапни конференции до крајот на оваа година, за некои од овие земји да ги отворат или затворат дел од преговарачките поглавја. За тоа е потребен консензус на сите земји членки.
На прашањето какви се шансите тоа да се случи, Метелко Згомбиќ рече дека Хрватска смета дека на Албанија и Северна Македонија треба да им се овозможи да направат чекор напред и да отворат некои поглавја.
„Кога станува збор за Црна Гора, добрососедските односи и непредприемањето активности кои им штетат се важен елемент според кој се мерат подготвеноста на земјата да напредува на европскиот пат“, рече Метелко Згомбиќ, истакнувајќи дека на денешниот состанок не станувало збор за отворање или затворање преговарачки поглавја за било која земја.
„Ќе гледаме до кој степен Црна Гора го исполнува она што веќе го ветила и тоа ќе биде еден од елементите на кои ќе ја оценуваме подготвеноста за затворање на некои конкретни поглавја“, рече Метелко Згомбиќ.
Црногорскиот парламент во крајот на јуни усвои резолуција за геноцидот во Јасеновац за да ги смири просрпските партии во владејачката црногорска коалиција откако Црна Гора во ОН ја поддржа резолуцијата за геноцидот во Сребреница.
Црногорската опозиција тогаш истакна дека тој потег е „кукавичко јајце“ на српскиот претседател Александар Вучиќ за да ги влоши добрососедските односи со Хрватска.
Што се однесува до Србија, Метелко Згомбиќ рече дека таа мора јасно да покаже со конкретни мерки дека сака да оди напред на европскиот пат. „Тогаш можеме да разговараме за отворање или затворање на некои поглавја“, рече таа.
Таа додаде дека на денешната дискусија за владеење на правото потсетила на прашањето за регионална јурисдикција.
Србија пред повеќе од десет години донесе Закон за регионална јурисдикција, со кој се прогласи надлежна за гонење на воените злосторства сторени на територијата на поранешна Југославија.
„Додека постои тој закон за регионална јурисдикција Србија не може да напредува на европскиот пат. Многу колеги во денешната дискусија истакнаа дека владеењето на правото е суштина на меѓусебната доверба и затоа ваквиот обид за грабнување на надлежноста на една земја членка не е прифатлив“, рече Метелко Згомбиќ. (24 септември 2024)