go to the original language article
Брисел – Европската унија не заспала, прави доволно за Украина, но потребно е максимална поддршка да се одржи и да се фокусира и на одбранбени иновации и истражување. Во интервју за ЧТК го изјави извршниот директор на Европската одбранбена агенција (ЕДА) Јији Шедиви, кој е еден од највисокопоставените Чеси во Брисел. Според него, важно е земјите членки на ЕУ да им даваат договори на европската одбранбена индустрија, бидејќи таму се неискористени производни капацитети.
“Прво, Европската унија и нејзините земји членки беа први кои почнаа да доставуваат оружје на Украина. Второ, ако се погледне вкупната сума на средства, тогаш сме на отприлика 150 милијарди евра, што е повеќе отколку што (дале) САД,” изјави Шедиви. Околу 50 милијарди евра според него отишле за воен материјал, а другите финансии потоа за хуманитарна помош или санација на украинскиот буџет. “Затоа Европската унија во никој случај не заспа. Секако сите можеме да правиме повеќе, но спомнете се на половина година кога беа замрзнати 60 милијарди долари за поддршка на Украина во американскиот Конгрес,” додаде поранешниот чешки министер за одбрана и чешкиот амбасадор при НАТО.
Што се промени за Европската одбранбена агенција, која е една од агенциите на ЕУ, токму по почетокот на војната во Украина? “Најверојатно највидливиот беше нашиот удел во набавката на муниција за Украина. Потпишав околу 60 рамковни договори со повеќе од 20 оружни компании во ЕУ во врска со набавката на муниција,” објасни Шедиви. Преку тие рамковни договори се закупила муниција за околу десет земји членки во вредност од околу 350 милијарди евра. “Дел отиде за Украина, дел за санација на домашните резерви,” додаде. Според Шедиви исто така не треба да се заборави дека ЕУ создала обука мисија, преку која веќе поминале околу 70.000 украински војници.
Во врска со зголемувањето на одбранбените буџети, за кои сега зборуваат земјите од ЕУ, тој спомена потребата од поголеми инвестиции. “Потребно е да се дадат договори на европската одбранбена индустрија,” рече. “Веќе го спомнав, дека направивме рамковни договори за купување на муниција 155 мм за тешка артилерија и се реализираа нарачки за 350 милиони евра. Ние комуницираме со одбранбената индустрија и знаеме дека таму е неискористен капацитет за дополнителна речиси една милијарда евра. Кога би ги склучиле договорите со нив, членките,” додаде Шедиви. “Од една страна тука се високи политички изјави или амбиции, но тогаш кога ќе дојде до реализација, истата се забавува,” дополни.
Според шефот на агенцијата ЕДА сега е недвосмислено најважно да се одржи поддршката на Украина. “Ако од тој модел испаднат САД, тогаш да се направи максимум за да бидеме способни потенцијалниот недостиг на поддршка од страна на САД да се надомести,” изјави Шедиви. Потенцијалот во Европската унија според него дефинитивно постои, многу потешко ќе биде да се постигне во рамките на сегашната дведесет и седмица единство и определена заедничка одлука. Одбраната, на крајот на краиштата, е во рацете на земјите членки и секоја од нив има право на вето. (14. март)