Во дворот на една стара куќа во Торовицë на Лезха, покрај гроздовите лозници се поставени 80 кошници со пчели. Околу нив се чувствува само звукот на тишината. Во февруари, кога температурите се уште ниски, пчелите едвај се забележуваат. Потоа, на почетокот од пролетта, кога цветаат цвеќињата, стотици илјади пчели се оддалечуваат од своите кошници и можат да се видат како летаат од цветовите на черешите до оние на жалфијата или цветените костени. Ливадите околу, старите полиња и ридовите што го опкружуваат селото стануваат Еденската градина за пчелите, овозможувајќи им да ја играат незаменливата улога што ја имаат во биодиверзитетот пренесувајќи го поленот и помагајќи во оплодувањето и производството на семиња.
Пред неколку години, овој извонреден циклус на животот речиси прекина, бидејќи пчелите се заразија со американска болест (AFB), бактериска болест на јајцата. „Имав само три месеци што работев со пчелите и ми рекоа да ги запалам, инаку ќе ги заразат другите, слабеејќи и убивајќи ги колониите на пчелите“, вели Риналдо Ѓолај, млад пчелар кој го основал „Алпинските пчели“.
Тогаш, тој имаше само 22 години, го остави универзитетот за да одгледува пчели и одеднаш неговиот живот се преврти. „Цела седмица не можев да правам ништо друго освен да плачам. Потоа се потсетив дека сум бил спортист и се предизвикував на секое првенство, така што сфатив дека единствениот начин да победиш е да се подигнеш на нозе по секое падење“, додава тој.
„Не е дека не се осмелуваме затоа што работите се тешки, туку работите се тешки затоа што не се осмелуваме“. Овој цитат од Сенека беше главен мотив за Ѓолај откако изгуби 50 кошници пчели од заразната болест. Тој успеа да купи други кошници пчели, соочувајќи се со предизвикот што ќе го донесе уште една непредвидена заразна болест или паразити, до пред две години, кога дозна за новите кошници што имаат апарат за мониторинг што ги спречува ризиците. Токму тогаш сфати дека неговиот страв ќе престане.
Аплицираше за финансирање во проектот „ЕУ за иновација“, купувајќи 30 уреди за своите кошници.
„Тие имаат сензори кои ги мониторираат пчелите без отворање на кошниците. Преку звуците што ги пушта кралицата можеме да ја разбереме состојбата внатре во кошницата. Уредите за мониторинг ги претвораат звуците во информации за нас. Можеме да разбереме дали пчелите се под стрес, дали имаат доволно храна, дали се заразени, дали самата кралица е оштетена или дали вентилацијата функционира. Благодарение на фондот на ЕУ за иновација, сега во реално време дознавам на мојот телефон што се случува во кошницата“, објаснува Ѓолај.
„Слушањето на гласот“ на кралицата изгледа никогаш не било позначајно за циклусот на животот. Пчелите имаат витална улога бидејќи 4 од 5 цветови и диви култури имаат потреба од поленизирање од животни, барем до некој степен, и нашата храна и здравје зависат од ова. Ова е причината зошто преведувањето на јазикот на пчелите помага за заштита на нашиот свет.
Во рамките на „Зелената кампања“, во паркот „Алпинските пчели“ во Торовицë, беше организирано прошетување од „Куќата на Европа“, заедно со H.A.N.A., младинска организација во Лезха. Десетици млади ја следеа приказната на Ѓолај кон успехот и важноста на претприемништвото за развојот на регионот.
Во детството му се допаѓаше вкусот на медот. Така започна сè, – им вели Ѓолај на младите, – потоа треба да ја следиш сонот.
„Алпинската пчела“ произведува мед, полен, прополис и матичен млеч или кралицин млеч. Во наредните месеци, Ѓолај ќе организира апитерапевтски групи, кои им помагаат на луѓето кои страдаат од астма, додавајќи уште една корист за општеството од пчелите./ (12 август)